Bijensterfte
De laatste jaren sterven wereldwijd massaal bijenvolken zonder dat onze samenleving daar wakker van ligt. Honingbijen zijn nochtans economisch minstens even belangrijk als andere nutsdieren zoals koeien, varkens en kippen en dat vooral omdat zij voedselgewassen bestuiven. Geel komt op voor de bijen en lanceert een bijenplan.
Economische waarde
De bestuiving van land- en tuinbouwgewassen door honingbijen vertegenwoordigt een economische meerwaarde (ca. 178 miljard USD). Op wereldschaal is de marktwaarde van de gedomesticeerde honingbijen groter dan die van varkens en vergelijkbaar met die van melkvee. Dit onderstreept het belang van de honingbij voor onze voedselvoorziening. De huidige bijensterfte is zonder meer zorgwekkend. Zeker als u weet dat andere bestuivers het even slecht doen of zelfs door uitsterven bedreigd zijn.
Oorzaken bijensterfte
De oorzaken voor de achteruitgang van onze honingbijen - en andere bestuivers - zijn niet volledig opgehelderd. Een aantal oorzaken is echter al bekend: een gebrek aan kwalitatief bijenvoedsel door een teloorgang van de biodiversiteit, een aantal voor bijen giftige bestrijdingsmiddelen en een aantal al dan niet geïmporteerde parasieten.
Bijenplan
Het bijenplan moet op lokaal niveau een aanvulling zijn op de op bijengezondheid gerichte maatregelen en beleidsplannen van hogere bestuursniveaus. Recente voorbeelden zijn het tijdelijk en beperkt verbod van neonicotinoïden door de Europese Commissie en het federaal bijenplan. Het bijenplan omschrijft een aantal acties die in 3 groepen samengevat kunnen worden:
- Acties die de biodiversiteit moeten verhogen (bijen hebben een sterk gevarieerd voedselaanbod nodig);
- Acties voor een bijenvriendelijke stedelijke omgeving (in een stedelijke omgeving kunnen bijen beter overleven dan in de huidige landbouwomgeving);
- Acties ter bevordering van de imkerij (bijen zijn volledig afhankelijk van de goede zorgen van de imker)
We maakten een overzicht van de realisaties die voortvloeiden uit dit bijenplan.
Wat kunt u doen?
Ook u kunt helpen om de toekomst van onze bijen, onze soortenrijkdom en onze voedselvoorziening in stand te houden: met kleine ingrepen en door de natuur in uw onmiddellijke omgeving met andere ogen te bekijken.
- Bouw een bijenhotelletje, plaats het in richting Zuid-Oost. Zo creëert u nestgelegenheid voor solitaire (wilde) bijen. Als er geen bijen op afkomen, vinden ze daar te weinig voedsel. Een slecht teken. Dat kunt u verhelpen door (een deel van) uw tuin anders in te richten.
- Wees tolerant tegenover insectenpoepjes op uw auto, uw huis, uw was… Dit kan soms vervelend zijn, maar het hoort bij een intacte natuur.
- Gebruik geen vergif in uw tuin en op de stoep, de overheden mogen dit al lang niet meer. Onze bijen hebben daar baat bij.
- Snoei of scheer uw (liguster)haag pas na de bloei de stad doet dit ook.
- Zaai inheemse bloemen.
- Plant inheemse struiken en bomen.
- Plant drachtplanten aan, bijen hebben stuifmeel én nectar nodig: wilgen, berken, hazelaar, braambessen, fruitbomen.
- Voor de moedigen: laat een deeltje van uw tuin verwilderen of maai het gazon daar maar 2 keer per jaar :de eerste keer na 15 juli de tweede keer na 15 september, zoals de overheden dit met hun bermen ook moeten doen.
- Geef de voorkeur aan botanische soorten. Dat zijn planten met stamper en / of meeldraden. Dubbelbloemige / gevulde bloemen zien er mooi uit maar zijn steriel. Ze hebben hebben geen meeldraden en stampers meer en produceren daarom ook geen stuifmeel en nectar. Bijen vinden hier geen voedsel.